Ba điều cần biết trước khi đăng ký bản quyền tác giả

Đăng ký bản quyền là gì? Tại sao cần đăng ký bản quyền tác giả? Cơ quan nào có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan? Bài viết dưới đây sẽ giúp độc giả trả lời những câu hỏi trên.

1. Khái niệm và căn cứ phát sinh quyền tác giả, quyền liên quan

Căn cứ theo Khoản 2 và Khoản 3 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ, quyền tác giả, quyền liên quan được định nghĩa như sau:

"Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm (văn học, nghệ thuật, khoa học) do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu.

Quyền liên quan là quyền của tổ chức, cá nhân đối với cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hoá."

Quyền tác giả tự động phát sinh từ thời điểm tác phẩm được sáng tạo dưới một hình thức vật chất nhất định, không phân biệt nội dung, chất lượng, hình thức, phương tiện, ngôn ngữ, đã công bố hay chưa công bố, đã đăng ký hay chưa đăng ký. Như vậy, ngay tại thời điểm tác phẩm được ra đời thì chủ nhân sáng tạo ra nó đã có quyền tác giả. Tuy nhiên, nội dung dù hay đến đâu, ý tưởng có tuyệt vời thế nào mà mới chỉ xuất hiện trong ý tưởng của tác giả, chưa thể hiện ra thế giới bên ngoài bằng bất kỳ hình thức nào thì chưa được coi là tác phẩm, và theo đó, chưa phát sinh quyền tác giả.

Quyền liên quan phát sinh khi cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình hay chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình mã hoá được thực hiện hoặc được định hình. Quyền liên quan không gây tổn hại đến quyền tác giả.

2. Ý nghĩa của việc đăng ký bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan

Theo Khoản 1, Khoản 2, Khoản 3 Điều 49 Luật Sở hữu trí tuệ:

"Đăng ký quyền tác giả, đăng ký quyền liên quan là việc tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan nộp hồ sơ cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền để ghi nhận các thông tin về tác giả, tác phẩm, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan.

Việc nộp hồ sơ để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, Giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan không phải là thủ tục bắt buộc để được hưởng quyền tác giả, quyền liên quan.

Tổ chức, cá nhân đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, Giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan không có nghĩa vụ chứng minh quyền tác giả, quyền liên quan thuộc về mình khi có tranh chấp, trừ trường hợp có chứng cứ ngược lại."

Mặc dù không bắt buộc, nhưng tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, quyền liên quan NÊN đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan, bởi vì:

Thứ nhất, Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan là cơ sở chứng minh quyền sở hữu tác phẩm. Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan xác nhận các thông tin về nhân thân tác giả, chủ sở hữu; cụ thể thời gian hoàn thành tác phẩm có xác nhận của cơ quan quản lý nhà nước. Theo đó, có thể sử dụng Giấy chứng nhận là một tài sản, được định giá, đưa vào góp vốn đầu tư, kinh doanh.

Hiện nay, việc tạo ra những tác phẩm có giá trị, được định giá cao đã mang lại cho tác giả, chủ sở hữu những khoản thu không nhỏ mà chính việc đăng ký bảo hộ bản quyền đã giúp cho tác giả, chủ sở hữu bảo vệ được quyền lợi chính đáng của mình và khai thác tối đa giá trị tác phẩm do chính mình tạo ra. Chính nhờ vậy mà tác giả của bộ tiểu thuyết lừng danh Harry Potter - bà J.K Rowling đã trở thành người  người phụ nữ giàu thứ hai trong lĩnh vực nghệ thuật giải trí theo đánh giá của tạp chí Forbes năm 2006. 

Thứ hai, Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan giúp thuận tiện cho việc giải quyết tranh chấp phát sinh. Khi phát sinh tranh chấp, tổ chức, cá nhân có Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan sẽ không có nghĩa vụ chưng minh, trừ khi có chứng cứ ngược lại.

Thứ ba, Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan là cơ sở chống lại các hành vi xâm phạm quyền và hưởng quyền. Cụ thể, khi cấp Giấy chứng nhận, các thông tin liên quan sẽ được ghi nhận trong Sổ đăng ký quốc gia về quyền tác giả, quyền liên quan; công bố trên công bào về quyền tác giả, quyền liên quan. Điều này giúp thuận tiện cho tra cứu, liên hệ khai thác sử dụng tác phẩm, tránh việc xâm phạm quyền cũng như hưởng quyền không đúng.

Xem thêm: Cập nhật những quy định mới về hồ sơ, thủ tục đăng ký bản quyền

3. Thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan

Cơ quan quản lý nhà nước về quyền tác giả, quyền liên quan có quyền cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, Giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan.

Cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, Giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan có quyền cấp lại, đổi, hủy bỏ giấy chứng nhận đó.

Như vậy, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Cục Bản quyền tác giả) có thẩm quyền cấp, cấp lại, đổi, hủy bỏ hiệu lực Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả.

Trên đây là những thông tin giải đáp thắc mắc của Quý khách hàng về vấn đề Ba điều cần biết trước khi đăng ký bản quyền tác giả. Để biết thêm thông tin và tư vấn chi tiết hơn, Quý khách hàng vui lòng liên hệ trực tiếp với Luật Doanh Trí theo đường dây nóng:

Tổng đài tư vấn miễn phí 24/7: 1900 99 66 39